Velika studija u Velikoj Britaniji otkrila je da poremećeni obrasci spavanja kod pacijenata hospitalizovanih sa COVID-19 verovatno izazivaju nedostatak daha.
Studiju pacijenata u 38 institucija širom Ujedinjenog Kraljevstva vodili su Univerziteti u Mančesteru i Lesteru, predstavljenu na Evropskom kongresu kliničke mikrobiologije i infektivnih bolesti (Kopenhagen, 15-18. april) i objavljenu u The Lancet Respiratori Medicine.
Tim je otkrio da 62% učesnika koji su primljeni u bolnicu zbog COVID-19 ima poremećaj sna, koji će verovatno trajati najmanje 12 meseci, i po prvi put ističe povezanost između dva simptoma post-COVID stanja: otežano disanje i poremećaj sna.
U proseku, učesnici koji su bili hospitalizovani sa COVID-19 spavali su više od sat vremena duže, ali su njihovi obrasci spavanja bili manje redovni (19% smanjenje na skali regularnosti spavanja), nego učesnici koji su bili hospitalizovani iz bilo kog razloga.
Istraživači studije su takođe otkrili da je veća verovatnoća da će učesnici sa poremećajem sna imati anksioznost i slabost mišića, uobičajene simptome stanja posle COVID-19.
Statistička analiza je utvrdila da poremećaj spavanja može direktno izazvati nedostatak daha, ali da smanjena funkcija mišića i povećana anksioznost, oba prepoznata uzroka nedostatka daha, mogu delimično posredovati u vezi između poremećaja spavanja i nedostatka daha.
Autori studije spekulišu da bi ciljanje poremećaja sna smanjenjem anksioznosti i poboljšanjem mišićne snage kod ovih pacijenata moglo da ublaži nedostatak daha, ali je potrebno dalje istraživanje.
Studija je koristila opsežne podatke iz bolnica koje su učestvovale u studiji PHOSP-COVID između marta 2020. i oktobra 2021. PHOSP-COVID je konzorcijum iz cele Ujedinjenog Kraljevstva, koji istražuje dugoročne zdravstvene ishode za pacijente hospitalizovane sa COVID-19.
Kvalitet sna je procenjen korišćenjem subjektivnih mera koje je 638 pacijenata samostalno prijavilo istraživačima. Takođe je objektivno izmeren kod još 729 pacijenata, koji su nosili uređaje slične pametnim satovima koji su merili nivoe noćne aktivnosti.
Obe mere su dosledno otkrivale veću prevalenciju poremećaja sna kod ljudi koji su bili hospitalizovani sa COVID-19 u poređenju sa odgovarajućim kontrolama iz UK Biobanke koje su hospitalizovane iz bilo kog razloga. Uticaj na san od hospitalizacije zbog COVID-19 bio je bez obzira na prijem u kritičnu negu.
Jedan od autora dr Džon Blejkli, klinički naučnik sa Univerziteta u Mančesteru i respiratorni lekar, rekao je: „Ova studija je otkrila da poremećaj sna može biti važan pokretač nedostatka daha nakon COVID-19 – ili dispneje – zbog povezanosti sa njim. sa smanjenom funkcijom mišića i anksioznošću“.
„Ako je to slučaj, onda bi se intervencije koje ciljaju na loš kvalitet sna mogle koristiti za upravljanje simptomima i rekonvalescencijom nakon hospitalizacije COVID-19, potencijalno poboljšajući ishode pacijenata.“
Prvi autor i matematičar g. Kalum Džekson sa Univerziteta u Mančesteru je rekao: „Razumevanje uzroka nedostatka daha je složeno jer može nastati usled stanja koja utiču na respiratorni, neurološki, kardiovaskularni i mentalni sistem.
„Na ove iste sisteme utiče i poremećaj sna, još jedan simptom koji se često javlja nakon COVID-19.
„Naši nalazi sugerišu da je poremećaj sna čest problem nakon hospitalizacije zbog COVID-19 i povezan je sa nedostatkom daha.
„Takođe pokazujemo da će ovo verovatno trajati najmanje 12 meseci, jer se subjektivni kvalitet sna nije promenio između poseta nakon 5 i 12 meseci.“
Profesor Kris Brajtling sa Univerziteta u Lesteru je rekao: „Snage naše studije uključuju njenu veličinu, multicentričnu prirodu i upotrebu različitih komplementarnih mera procene za procenu poremećaja sna. Takođe su primećene dosledne kliničke povezanosti u svakoj metodi evaluacije.“
„Buduća istraživanja bi sada trebalo da procene da li intervencije usmerene na poremećaj sna mogu poboljšati ne samo kvalitet sna već i nedostatak daha kroz smanjenje anksioznosti i poboljšanje mišićne snage.
