Čitanje igra važnu ulogu u našem društvu i osnovna je komponenta našeg obrazovnog sistema. Međutim, čitanje takođe može ugroziti naše vizuelno zdravlje. Deca i adolescenti provode mnogo sati čitajući u fazi razvoja kada njihove oči prilagođavaju svoj rast na osnovu vizuelnog unosa.
Veliki broj istraživanja pokazuje da čitanje povećava rizik od razvoja miopije (kratkovidosti), poremećaja vida koji zamagljuje vid na velikim udaljenostima. Istraživanja takođe pokazuju da miopija nije samo neprijatnost koja se može rešiti nošenjem sočiva. To je ozbiljno stanje koje raste alarmantnom brzinom širom sveta i povezano je sa bolestima koje ugrožavaju vid kao što su ablacija mrežnjače, miopična makulopatija ili glaukom. Znamo da čitanje povećava rizik od progresije miopije, ali ne znamo zašto.
U novom radu koji će biti objavljen u Journal of Vision, naučnici sa koledža optometrije Državnog univerziteta u Njujorku (SUNI) pokazuju da slikama koje formiraju naše oči tokom čitanja nedostaje različitost kontrasta, prelaza osvetljenosti, vizuelnog kretanja i vizuelnog promena potrebna da bi se aktivirali glavni vizuelni putevi koji signaliziraju svetlosne stimuluse, opšte poznati kao ON putevi (reaguju na „upaljeno svetlo“).
Studija je uporedila vizuelni unos oka i vizuomotornu aktivnost koju generišu ljudi koji obavljaju dva vizuelna zadatka koji su povezani sa različitim rizikom od progresije miopije, čitanjem (visok rizik) i hodanjem (nizak rizik). Rezultati pokazuju da više faktora, uključujući slabo osvetljenje, nizak kontrast i nedostatak samopokretanja, čini čitanje manje efikasnim u vožnji ON putevima od hodanja.
Na osnovu ovih rezultata, rad predlaže mehanizam razvoja miopije koji zahteva da se ON putevi snažno aktiviraju tokom dana kako bi se pravilno prilagodio rast očiju. U okviru ovog mehanizma, neprekidno čitanje tokom dužeg vremenskog perioda smanjuje aktivaciju ON puteva zbog čega oko raste izvan svoje fokusne ravni i zamagljuje vid na dalekoj udaljenosti.
ON putevi su izuzetno dobro očuvani tokom evolucije i prisutni su u svim životinjskim očima koje mogu da generišu slike, od muva do ljudi. Ovi putevi su takođe pažljivo kalibrisani među vrstama da bi bili maksimalno aktivirani različitim vizuelnim okruženjima. Na primer, kod životinja sa visokom oštrinom vida kao što su primati i ptice grabljivice, ON putevi se najbolje stimulišu svetlim slikama visoke rezolucije koje se polako kreću unutar centralnog vida (npr. slike u oku ptice koja vidi plen jednu milju od nebo).
Nasuprot tome, kod životinja sa niskom oštrinom vida kao što su noćni glodari, ON putevi se najbolje stimulišu prigušenim slikama niske rezolucije koje se kreću velikom brzinom (npr. slike u oku miša koji vidi zidove uske pećine udaljene nekoliko inča dok trči ). Vizuelna aktivacija ON puteva pruža idealan signal za podešavanje veličine oka na osnovu prostorno-vremenskih svojstava svakog vizuelnog okruženja.
Ako je mehanizam koji su predložili autori tačan, njihov rad bi mogao otvoriti nove linije prevencije i lečenja miopije zasnovane na vizuelnim dijetama koje podstiču aktivaciju ON puta. Istraživanje su uradili Sabina Poudel, Hamed Rahimi-Nasrabadi i saradnici u laboratorijama Jose-Manuela Alonsa na SUNI College of Optometry.
